Amortisman, telefon, buzdolabı, televizyon vb maddi duran varlıkların (demirbaşların) yıllar içinde eskime - yıpranma payıdır.
Amortisman bir yıldan fazla uzun sürebilir. Her duran varlık amortismana ayrılmaz. Duran varlıkların amortisman olarak ayrılması için her yıl tutar belirlenir. 2015 yılının belirlenen matrah tutarı 880 TL’dir.
Amortisman Hesaplama
Örnek olarak bir işletmenin 20.000 TL - KDV %18 hariç tutarında bir demirbaş aldığını ve demirbaşın ömrünün 5 yıl olduğunu düşünelim. Demirbaş kaydı aşağıdaki tablodaki gibi olur:
Tablo 1
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
255 DEMİRBAŞ HESABI
|
20.000
| |
191 İNDİRİLECEK KDV
|
3.600
| |
100 KASA
|
23.600
|
Tablo 1 de görüldüğü gibi amorismanın muhasebe kaydı gözükmektedir. Tabloda matrah 20.000 TL, indirilecek KDV 20.000*18/100=3.600 TL olarak hesaplanmıştır. Toplamıda 100 kasa hesabına yazılmıştır.
Amortisman Oranı: 1 / Ekonomik Ömrü (kullanım ömrü)
1 / 5 = 0.20 yapar. Çıkan sonucun 2 katı alınır:
0.20x2 (iki katından hesaplanır) = 0.40 (%40) amortisman oranı çıkar.
20.000 x %40 = 8.000 (yıllık amortisman tutarı) olarak hesaplanır.
Bu durumda ilk yıl amortisman oranı 8.000 TL olarak belirlenir ve yıllara göre hesaplanması aşağıdaki tablodaki gibi yapılır:
Tablo 2
YIL
|
TUTAR
|
AMORTİSMAN
|
2011
|
20.000 (20.000x%40)=
|
8.000
|
2012
|
12.000
|
4.800
|
2013
|
7.200
|
2.880
|
2014
|
4.320
|
1.728
|
2015
|
2.592
|
2.592
|
TOPLAM
|
20.000
|
Tablo 2 de görüldüğü gibi amortisman hesaplamanın yıllara göre dağılımı gösterilmektedir.
Dönem sonundaki muhasebe kaydı:
Tablo 3
770 Genel yönetim hesabı
|
8.000
| |
257 Birikmiş amortisman
|
8.000
|
Şeklinde yazılmaktadır.
Şimdide aldığımız demirbaşın satışını 17.500 TL %18 KDV hariç satış kaydı tablo 4’te gösterelim:
Tablo 4
100 Kasa
|
17.500
| |
257 Birikmiş amortisman hesabı
|
8.000
| |
255 Demirbaş hesabı
|
20.000
| |
391 Hesaplanan KDV hesabı
|
3.150
| |
679 Diğer olağandışı gelir ve karlar
|
2.350
|
391 TL KDV hesabı ise 100 kasa 17.500x18/100 olarak hesaplanıp yazılmıştır. Kalan tutarda diğer olağan dışı gelir ve karlara yazılır. Bu firman 2.350 TL kar etmiş bulunmaktadır.
Amortisman Oranları
Amortisman oranları ise her yıl GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI tarafından belirlenmektedir. Aşağıdaki bağlantıdan güncel amortisman oranlarına ulaşabilirsiniz:
- http://gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/Yararli_Bilgiler/amortisman_oranlari.htm
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder